Vergoedingsrechten: récompense en reprise uitgelegd
In het Nederlandse huwelijksvermogensrecht zijn er belangrijke regels en vergoedingsrechten die van toepassing zijn op de verwerving van goederen binnen de gemeenschap van goederen. Wanneer goederen worden verworven met een mix van privévermogen en gemeenschapsvermogen, ontstaan er vergoedingsrechten tussen de echtgenoten en de gemeenschap. Dit zijn onder andere de 'récompense' en de 'reprise'. Hieronder wordt deze problematiek verder uitgewerkt.
Récompense: vergoeding aan de gemeenschap
Wanneer een goed wordt verkregen en een deel van de tegenprestatie uit de gemeenschap van goederen komt, moet de echtgenoot die het goed heeft verkregen, een vergoeding betalen aan de gemeenschap. Deze vergoeding wordt aangeduid als 'récompense'.
Vergoeding aan de gemeenschap: Als een goed voornamelijk uit privévermogen is betaald maar deels uit gemeenschapsvermogen, moet de echtgenoot die het goed heeft verkregen, de gemeenschap vergoeden voor het deel dat uit de gemeenschap is gekomen. Dit zorgt ervoor dat de gemeenschap wordt gecompenseerd voor het gebruik van gemeenschappelijke middelen voor de aanschaf van een privégoed.
Voorbeeld: Stel dat een echtgenoot een auto koopt voor € 20.000, waarvan € 5.000 uit het gemeenschapsvermogen komt en de rest uit zijn privévermogen. De gemeenschap moet dan worden gecompenseerd met € 5.000, hetgeen betekent dat de echtgenoot die de auto heeft verworven, dit bedrag verschuldigd is aan de gemeenschap.
Geen zaaksvervanging bij levering aan de andere echtgenoot
Volgens artikel 1:95 lid 1 BW is er sprake van zaaksvervanging wanneer een goed voor meer dan de helft uit het privévermogen van een van de echtgenoten is betaald en ook aan diezelfde echtgenoot wordt geleverd. Echter, als een goed voor meer dan de helft uit privévermogen van één echtgenoot is betaald, maar aan de andere echtgenoot wordt geleverd, valt dit goed in de gemeenschap van goederen.
Vermogenstoewijzing: Er wordt dan namelijk niet voldaan aan de eis dat het goed moet worden verkregen door de echtgenoot ten laste van wiens privévermogen de tegenprestatie is gekomen. Hierdoor is er geen sprake van zaaksvervanging, en het goed wordt als gemeenschappelijk beschouwd.
Vordering op de gemeenschap: De echtgenoot uit wiens privévermogen de betaling (deels) is gedaan, verkrijgt een vordering op de gemeenschap voor het deel dat uit zijn of haar privévermogen is voldaan. Dit is een reprise.
Verhaalbaarheid van de vordering: Als de gemeenschap onvoldoende middelen heeft om deze vordering te voldoen, kan de helft van de resterende vordering op het privévermogen van de andere echtgenoot worden verhaald.
Reprise: vergoeding bij gedeeltelijke privébetaling
Wanneer een goed voor minder dan de helft uit het privévermogen van een van de echtgenoten is betaald, en het goed wordt aan een van de echtgenoten geleverd, valt dit goed in de gemeenschap van goederen. De echtgenoot die privévermogen heeft geïnvesteerd, krijgt dan een evenredige vordering op de gemeenschap. Dit wordt ook wel 'reprise' genoemd.
Gedeeltelijke Privébetaling: Als een goed voor minder dan de helft uit privévermogen van een van de echtgenoten is betaald, valt het goed in de gemeenschap. De echtgenoot die privévermogen heeft geïnvesteerd, krijgt een vordering op de gemeenschap voor het deel van de privé-investering.
Vergoeding en Gelijkheid: Dit vergoedingsrecht zorgt ervoor dat de gemeenschap een schuld heeft aan de echtgenoot die privévermogen heeft geïnvesteerd, en dat deze echtgenoot recht heeft op terugbetaling van het geïnvesteerde bedrag. Hierdoor wordt recht gedaan aan het feit dat privévermogen is aangewend voor een gemeenschappelijk goed.
Voorbeelden en uitwerking
Hier zijn enkele voorbeelden die de principes van 'récompense' en 'reprise' illustreren:
Voorbeeld 1: Onroerend goed: Een echtpaar koopt een huis voor € 300.000. De vrouw betaalt € 200.000 uit haar privévermogen en de resterende € 100.000 komt uit de gemeenschap van goederen. Het huis wordt geleverd aan beide echtgenoten. In dit geval heeft de gemeenschap recht op een 'récompense' van € 100.000 voor het bedrag dat is betaald uit de gemeenschappelijke middelen. De vrouw krijgt een vordering op de gemeenschap voor de € 200.000 die uit haar privévermogen is gekomen.
Voorbeeld 2: Auto: Een echtgenoot koopt een auto voor € 15.000, waarvan € 10.000 is betaald uit zijn privévermogen en € 5.000 uit de gemeenschap van goederen. De auto wordt geleverd aan beide echtgenoten. De gemeenschap heeft dan recht op een 'récompense' van € 5.000, en de echtgenoot krijgt een vordering op de gemeenschap voor de € 10.000 die hij uit zijn privévermogen heeft betaald.
Conclusie
In het Nederlandse huwelijksvermogensrecht zijn vergoedingsrechten zoals 'récompense' en 'reprise' van essentieel belang voor de financiële compensatie wanneer goederen met een mix van privé- en gemeenschapsvermogen worden aangeschaft. Deze vergoedingsrechten zorgen ervoor dat de gemeenschap wordt gecompenseerd voor het gebruik van gemeenschappelijke middelen en dat de echtgenoot die privévermogen heeft geïnvesteerd, een vordering heeft op de gemeenschap. Een goede administratie en duidelijke afspraken kunnen helpen om deze vergoedingsrechten duidelijk en eerlijk toe te passen, wat kan bijdragen aan het voorkomen van conflicten en onduidelijkheden.
Waarom deskundig advies onmisbaar is
Een deskundige financieel adviseur is onmisbaar om de financiële en fiscale complexiteit van een scheiding in goede banen te leiden. Dit zijn enkele redenen waarom:
Inzicht in financiële en fiscale implicaties
Een specialistische adviseur zorgt ervoor dat alle aspecten van de verdeling en verrekening goed worden berekend en voorkomt dure fouten, zoals torenhoge belastingheffing.Eerlijke waarderingen en berekeningen
Bij ingewikkelde zaken zoals de waardering van een onderneming, lijfrentes, of pensioenrechten helpt een financieel adviseur met objectieve, nauwkeurige berekeningen.Toekomstbestendig financieel plan
Een adviseur kan een helder overzicht geven van de financiële situatie na de scheiding en een plan opstellen dat rekening houdt met inkomens, uitgaven, en fiscale voordelen.Oplossingsgerichte begeleiding
Bij complexe verdelingen kan een financieel adviseur creatieve oplossingen aandragen, zoals langlopende betalingsregelingen of de inzet van specifieke financiële producten.
Veelgestelde vragen over financieel advies bij scheiding
Wat kost financieel advies bij een scheiding?
De kosten voor financieel advies bij een scheiding variëren afhankelijk van de complexiteit van de situatie, zoals de verdeling van vermogen, hypotheken of pensioenen. Wij begrijpen dat elke scheiding uniek is en bieden daarom maatwerk dat volledig aansluit bij jouw behoeften. Om verrassingen te voorkomen, maken we een vooraf gestelde prijsafspraak. Zo weet je precies waar je aan toe bent en kun je rekenen op deskundig advies dat past bij jouw specifieke situatie. Het eerste gesprek is altijd kosteloos. Geen verrassingen dus.
Hoe lang duurt de financiële afwikkeling van een scheiding?
De duur van de financiële afwikkeling van een scheiding varieert per situatie. Bij complexe verdelingen, zoals ondernemingsvermogen, kan dit enkele maanden duren. Wij zorgen ervoor dat alles zorgvuldig en transparant wordt geregeld, zodat je niet voor verrassingen komt te staan. Met onze deskundige begeleiding brengen we structuur aan, begeleiden we je stap voor stap en zorgen we voor een efficiënte afwikkeling. Zo kun je vertrouwen op een goed en passend resultaat.
Moet ik direct alles financieel regelen bij een scheiding?
Ja, het is essentieel om alle financiële zaken bij een scheiding goed vast te leggen. Onvolledige of onzorgvuldige afspraken kunnen later tot complexe problemen en onverwachte fiscale gevolgen leiden. Denk bijvoorbeeld aan de verrekening van bruto en netto vermogen. Met helder en deskundig advies worden alle afspraken juridisch en fiscaal juist vastgelegd, wat beide partners duidelijkheid en zekerheid biedt voor de toekomst. Dit voorkomt onduidelijkheden en conflicten op de lange termijn.
Kan ik de hypotheek alleen voortzetten?
Het voortzetten van de hypotheek hangt af van jouw inkomen en de geldende hypotheekvoorwaarden. Wij helpen je de mogelijkheden te onderzoeken en adviseren over de beste oplossing. Hierbij houden we rekening met jouw situatie, eventuele kinderen en toekomstplannen. Met een creatieve, maar zorgvuldige aanpak zorgen we voor een advies dat financieel haalbaar en passend is voor alle betrokkenen, zodat er een stabiele basis wordt gelegd voor de nieuwe fase in jouw leven.
