Récompense en Reprise

In het Nederlandse huwelijksvermogensrecht zijn er belangrijke regels en vergoedingsrechten die van toepassing zijn op de verwerving van goederen binnen de gemeenschap van goederen. Wanneer goederen worden verworven met een mix van privévermogen en gemeenschapsvermogen, ontstaan er vergoedingsrechten tussen de echtgenoten en de gemeenschap. Dit zijn onder andere de 'récompense' en de 'reprise'. Hieronder wordt deze problematiek verder uitgewerkt.

Récompense: Vergoeding aan de Gemeenschap

Wanneer een goed wordt verkregen en een deel van de tegenprestatie uit de gemeenschap van goederen komt, moet de echtgenoot die het goed heeft verkregen, een vergoeding betalen aan de gemeenschap. Deze vergoeding wordt aangeduid als 'récompense'.

• Vergoeding aan de Gemeenschap: Als een goed voornamelijk uit privévermogen is betaald maar deels uit gemeenschapsvermogen, moet de echtgenoot die het goed heeft verkregen, de gemeenschap vergoeden voor het deel dat uit de gemeenschap is gekomen. Dit zorgt ervoor dat de gemeenschap wordt gecompenseerd voor het gebruik van gemeenschappelijke middelen voor de aanschaf van een privégoed.

• Voorbeeld: Stel dat een echtgenoot een auto koopt voor € 20.000, waarvan € 5.000 uit het gemeenschapsvermogen komt en de rest uit zijn privévermogen. De gemeenschap moet dan worden gecompenseerd met € 5.000, hetgeen betekent dat de echtgenoot die de auto heeft verworven, dit bedrag verschuldigd is aan de gemeenschap.

Geen Zaaksvervanging bij Levering aan de Andere Echtgenoot

Volgens artikel 1:95 lid 1 BW is er sprake van zaaksvervanging wanneer een goed voor meer dan de helft uit het privévermogen van een van de echtgenoten is betaald en ook aan diezelfde echtgenoot wordt geleverd. Echter, als een goed voor meer dan de helft uit privévermogen van één echtgenoot is betaald, maar aan de andere echtgenoot wordt geleverd, valt dit goed in de gemeenschap van goederen.

• Vermogenstoewijzing: Er wordt dan namelijk niet voldaan aan de eis dat het goed moet worden verkregen door de echtgenoot ten laste van wiens privévermogen de tegenprestatie is gekomen. Hierdoor is er geen sprake van zaaksvervanging, en het goed wordt als gemeenschappelijk beschouwd.

• Vordering op de Gemeenschap: De echtgenoot uit wiens privévermogen de betaling (deels) is gedaan, verkrijgt een vordering op de gemeenschap voor het deel dat uit zijn of haar privévermogen is voldaan. Dit is een reprise.

• Verhaalbaarheid van de Vordering: Als de gemeenschap onvoldoende middelen heeft om deze vordering te voldoen, kan de helft van de resterende vordering op het privévermogen van de andere echtgenoot worden verhaald.

Reprise: Vergoeding bij Gedeeltelijke Privébetaling

Wanneer een goed voor minder dan de helft uit het privévermogen van een van de echtgenoten is betaald, en het goed wordt aan een van de echtgenoten geleverd, valt dit goed in de gemeenschap van goederen. De echtgenoot die privévermogen heeft geïnvesteerd, krijgt dan een evenredige vordering op de gemeenschap. Dit wordt ook wel 'reprise' genoemd.

• Gedeeltelijke Privébetaling: Als een goed voor minder dan de helft uit privévermogen van een van de echtgenoten is betaald, valt het goed in de gemeenschap. De echtgenoot die privévermogen heeft geïnvesteerd, krijgt een vordering op de gemeenschap voor het deel van de privé-investering.

• Vergoeding en Gelijkheid: Dit vergoedingsrecht zorgt ervoor dat de gemeenschap een schuld heeft aan de echtgenoot die privévermogen heeft geïnvesteerd, en dat deze echtgenoot recht heeft op terugbetaling van het geïnvesteerde bedrag. Hierdoor wordt recht gedaan aan het feit dat privévermogen is aangewend voor een gemeenschappelijk goed.

Voorbeelden en Uitwerking

Hier zijn enkele voorbeelden die de principes van 'récompense' en 'reprise' illustreren:

• Voorbeeld 1: Onroerend Goed: Een echtpaar koopt een huis voor € 300.000. De vrouw betaalt € 200.000 uit haar privévermogen en de resterende € 100.000 komt uit de gemeenschap van goederen. Het huis wordt geleverd aan beide echtgenoten. In dit geval heeft de gemeenschap recht op een 'récompense' van € 100.000 voor het bedrag dat is betaald uit de gemeenschappelijke middelen. De vrouw krijgt een vordering op de gemeenschap voor de € 200.000 die uit haar privévermogen is gekomen.

• Voorbeeld 2: Auto: Een echtgenoot koopt een auto voor € 15.000, waarvan € 10.000 is betaald uit zijn privévermogen en € 5.000 uit de gemeenschap van goederen. De auto wordt geleverd aan beide echtgenoten. De gemeenschap heeft dan recht op een 'récompense' van € 5.000, en de echtgenoot krijgt een vordering op de gemeenschap voor de € 10.000 die hij uit zijn privévermogen heeft betaald.

Conclusie

In het Nederlandse huwelijksvermogensrecht zijn vergoedingsrechten zoals 'récompense' en 'reprise' van essentieel belang voor de financiële compensatie wanneer goederen met een mix van privé- en gemeenschapsvermogen worden aangeschaft. Deze vergoedingsrechten zorgen ervoor dat de gemeenschap wordt gecompenseerd voor het gebruik van gemeenschappelijke middelen en dat de echtgenoot die privévermogen heeft geïnvesteerd, een vordering heeft op de gemeenschap. Een goede administratie en duidelijke afspraken kunnen helpen om deze vergoedingsrechten duidelijk en eerlijk toe te passen, wat kan bijdragen aan het voorkomen van conflicten en onduidelijkheden.

Wil jij mogelijke problemen in de toekomst voorkomen? Neem dan contact met mij op en ik help je verder om je juridische en financiële organisatie in je leven te harmoniseren.
Het eerste gesprek is altijd kosteloos.